ANG ALAMAT NG HAGDAN: PAANO NGA BA UMAKYAT SA ITAAS?

Intelligence can bring you to success
But it’s your attitude that will keep you there
Remember, grade doesn’t define a person, Attitude does!
– anonymous-

Grade doesn’t define a person? Talaga? E bakit pa tayo nag-aaral? Para saan pa ang honor ni kirat nung kindergarten. Para saan pa't naging cumlaude si loleng? Anong silbi ng best in p.e. ni boy talsik, kawawa naman ang mga magaling mag-basketball, dun na nga lang sila nakakapanghatak ng grades.

Naaalaa ko tuloy si temi, repapips siya ni chocho mula elementary hanggang high school, pati sa pagpapatuli sabay sila. Siya ang pinakamagaling sa batch, at si chocho naman ang kanyang dakilang back-up, kumbaga sa pelikula sidekick.

Simula pagkabata, hinihikayat tayo na makakuha ng mataas na grades, meron pa tayong premyong tau-tauhan o isang latang kendi tuwing nakakakuha tayo ng tatlong stars. Manikang papel naman ang para sa babae. Kung medyo binabae ka naman, tama na ang dalhin ka sa jolibee para sa eat-all-you can promo na jolly hotdog.

Isang magandang ehemplo raw ang mga batang matatalino. Ibibida ka pa ng nanay mo sa lahat ng kanto, habang ang tatay mo naman ay madadalas ang pag-inom dahil meron na uling bagong kuwento. Kumbaga, sikat ka dahil adik ka sa pag-aaral.

Kapag birthday mo, marami kang regalo sa mga tito at tita mo, sana naman hindi ka lumaki sa layaw. Pero mas maganda kapag pasko, masaya na naman ang magpipinsan, mas malaki kasi ang bigayan, pero depende sa grades mo, kumbaga point system palagi.

Pati sa school special treatment palagi. Mataas ang tingin sayo kahit pandak ka. Meron kang sariling ihian na arinola sa classroom, may alalay ka pang taga-tapon tuwing uwian. Puwede ka ring pumili ng upuan sa classroom at kung sino ang gusto mong katabi, kumbaga special privilege card. Pagdating sa recess, ikaw pa ang unang pipili ng kakanin at durog na lang ang matitira sa iba. Kapag may program isa ka pa rin sa bida sa mga stage play, di ko pa naranasan ito, lagi na lang lamesa ang role ko o isang puno sa gilid na bawal gumalaw.

Iba talaga ang treatment kapag matalino o section one ka. Pati sa pag-assign ng teacher, sa inyo palagi ang mga veterans samantalang puro baguhan ang dinadala sa mga mababang section. Ganunpaman, wala ka pa ring kawala sa mga binebentang marsh mallows o sundot-kulangot ng mga teachers.

Nadala natin hanggang high school ang pag-iisip na dapat ay palaging mataas ang grades dahil ito ang expectation sa atin ng lahat ng nakapaligid sa atin ultimo si manong na nagtitinda ng gulaman ay tatanungin ka kung mataas ba ang grades mo bago ka pagbentahan.

Pagdating sa college, dehado ka agad kung hindi mataas ang grades mo nung high school, hindi ka puwedeng makapili ng kursong gusto mo. Kumbaga hinusgahan ka na agad na tipong wala kang mararating. Kung medyo madali kang maniwala, iisipin mo na mahina ka talagang estudyante at hindi mo makakayang abutin ang level ng pag-iisip ng mga taong matataas ang grades.

Dadalhin mo ang pasakit na ito sa apat na taong pag-aaral mo sa kolehiyo, lalong bababa ang self-esteem mo at iisipin mo na hanggang diyan ka na lang talaga. Tatamarin ka na ring mag-aral dahil wala namang nakakakita ng mga magandang bagay na nagagawa mo. Iisipin mo, pamparami ka lang sa mundo, ikaw yung others. Aasa ka na lang sa iba para maka-graduate at bahala na si batman pagkatapos.

Importante nga ba ang mataas na grades? Importante nga ba ang maging matalino ? may magagawa nga ba ang pagiging cum laude ? ito nga ba ang magtatakda ng ating kapalaran sa hinaharap?

Maaaring ito ang magdadala sa atin sa ating mga pangarap pero maaaring ito rin ang magdala sa atin paibaba kapag tayo ay nakalimot.

Maganda para sa sarili mo tuwing makakakuha ka ng mataas na grades. Dahil ito ang magtutulak sa iyo para patuloy na maniwala na kayang mong gawin ang lahat ng bagay. Patuloy kang mangangarap para i-establish ang sarili mo bilang isang importanteng tao dito sa mundo. Pero sana huwag kang makalimot na ikaw ay nanggaling sa ibaba. Huwag sana dumating ang panahon na iisipin mo na ikaw lang ang magaling at ikaw lang ang laging tama. At kung gusto mong patuloy na umakyat sa 4th floor, siguraduhin mong wala kang ibababa sa 1st floor.

Kung honorable ka nung high school, hindi ibig sabihin na ikaw ang magiging pinakamayaman sa klase nyo. At kung palagi kang last section, hindi ibig sabihin na magiging taga-vulcanize ka na lang sa kanto.

Kung cumlaude ka, hindi ibig sabihin na ikaw ang may makukuhang pinakamagandang trabaho. At kung ilang beses ka namang bumagsak sa klase bago naka-graduate, hindi yan pamantyan para ikaw ay maging encoder habang buhay.

Sa panahon ngayon abilidad, tiyaga at pang-unawa sa mga bagay-bagay ang mas importante. Pero hindi mo ito magagawa kung wala kang tiwala sa sarili mo, ito ang una mong gawin, ang magtiwala sa sarili na kaya mo rin ang nagagawa ng iba. Dito papasok ang iyong pag-uugali kung pano mo titignan ang mga bagay-bagay na natutunan mo.

Maaaring may mga likas na matalino, pero kaya mo itong higitan kung ikaw ay marunong sa buhay.

Maaaring sila ay tunay na masipag, pero kaya mo itong higitan kung ikaw ay mas matiyaga.

Maaaring sila ay madaling makaintindi, pero kaya mo itong higitan kung ikaw ay mas nakakaunawa.

Hindi ako matalino at lalong hindi ako masipag. Hindi rin ako fast learner. Pero dahil sa abilidad, tiyaga at pang-unawa sa buhay, naniniwala akong mararating rin natin ang tagumpay. At kung marating natin iyon tiwala ako na hindi na tayo bababa dahil nagamit na natin ang ating mga pagkukulang at pagkakamali para matutong umakyat ng hagdan.

Recognition is given not to honor the best
But to challenge others to work harder
And be the best they can be
-ompong dilat-

ANG ALAMAT NG PAKO: NANG DAHIL SA ISANG GUHIT

Pabili nga ng isang kilong pako, ‘yung de uno!, ani manong de kotse. Nagkilo ng pako si boy blogero at deretso balot sa plastik. Teka teka..kulang ‘ata ng isang guhit, apila ni manong de kotse. Isang guhit lang naman, guhitan ko kayo noo mo, biro ni boy blogero. Dapat sakto, siyempre nagbabayad ako, ani manong de kotse.

Teka, ano ba ang kinalaman ng pako sa buhay estudyante ? wala naman, pero ang pagkilo ay meron, ang pagtimbang ng mga bagay-bagay na natututunan natin sa ating silid aralan. Lahat-lahat… may bilog, may parisukat at meron ding baliko.

Bali-balita na maraming hilaw na mangga ang nakalabas ng paaralan. ‘yung tipong kulang pa raw ang kaalaman para makakuha ng trabahong naaayon sa kanyang kurso.

Mayroon namang malapit nang mag-graduate pero lito pa rin kung ano nga bang nangyayari sa kanya. Sinapian yata.

Meron namang nasa middle-year (kahit matanda na) na tila di pa rin alam ang kahulugan ng kursong pinasok. Nadala lang sa barkada at ganda ng pangalan ng kurso, pang big-time kasi, sarap pakinggan parang sindikato.

Merong namang mga bagitong first year… ahh… ano nga ba sila? Mga bagong biktima? Jejeje…

Kinulang nga ba sila sa kilo? Kinikilo nga ba ang utak? Kung susuriin, malaki na rin ang epekto ng isang guhit kung palagiang nakukulangan, barya-baryang lesson lang ‘yan pero malaki na rin ang epekto kung susumahin.

Tama nga ba si manong de kotse na dapat ay sakto palagi, nagbabayad nga naman siya. Dapat lang na ibigay ang tama. Sinong may pagkukulang?

Sabi ni ateng-ateng, si prof daw. Si sir at mam kasi, hindi nagtuturo. Bakit kaya ? sabi nila hindi raw naman kasi niya masyadong alam ‘yung tinuturo niya. Kaya hinahayaan na lang ang mga estudyante na mag self-learning (analytical at critical thinking daw). Hindi naman, hirit ni boy balasador.

Tinatamad lang ‘yun saka gumaganti, ganun din kasi ginawa sa kanila nung nag-aaral pa siya. Ang totoo, lahat naman ng prof ay may kapasidad magturo, dun na lang magkakatalo sa dedikasyon at malasakit, saka nagtuturo naman siya kulang nga lang ng isang guhit, depensa ni boy tupi. E Sino nga ba ang dapat magpuno ng kakulangan? Hanep na isang guhit yan, pinagtatalunan.

Sabi ni teacher bentong, estudyante rin naman ang may kasalanan. Nasanay kasi sa high school, di maka get-over. Gusto lahat galing sa prof. ‘yung tipong kapag hindi naituro ay hindi na rin aalamin. Demanding masyado parang kinilaw na sisig. Marami raw naman masipag. Ay oo nga, sa loob ng classroom, nagpa-participate naman, pero paglabas, kalat na agad ang isip, masyadong malikot, daming iniisip kala mo may factory ng imahinasyon.

Pero huwag mo namang iismolin ang mga estudyante sa pampublikong paaralan, kung tutuusin, ‘yan ang mga tunay na masisipag at matiyaga. Kahit hirap sa pera dahil sa dami ng projects, magtitiis ‘yan kahit maglakad pauwi basta may panggastos lang sa project. Kahit di na mag-lunch makapasok lang sa school, okay lang. Yosi at sabaw lang puwede nang pampalipas gutom o kaya ‘yung iba mentos lang katapat. ‘Yung iba ayos ang trip, chewing gum para pangmatagalan lalo na kung hanggang gabi klase mo.

Puwede naman, iba-ibahin mo lang yun flavor at style ng pag-nguya. Pag tag-ulan makikita mo kung sino yung pinaka-hirap, ‘yung pinaka apaw ang tubig sa sapatos, kaya ‘yung iba tsinelas na lang pagpasok, teknik ba. At least pumasok. Matiyaga nga.

Marami talaga ang nagsusumikap mag-aral para makakuha ng magandang trabaho sa hinaharap. Sana nga may hinaharap. Di nga lang alam ng iba kung saan sila haharap. Huwag sana sa likong landas. Ginagawa naman ng mga estudyante ang kanilang makakaya para maitama ang pagkilo, kadalasan nga lang din, kulang ng isang guhit. E kanino nga ba manggagaling ang isang guhit, sinong may pagkukulang?

Sabi ng estudyanteng si caloy, di naman talaga kami ang may pagkukulang. School ang may problema. Maaayos naman ang mga prof namin lalo na pagbagong sahod sa mukha. Masipag din naman ang mga estudyante, yun nga lang paano ka mag-aaral kung hindi sapat ang kagamitan, wala na ngang computer sa bahay, wala pang magamit na computer sa school. May pang-rent ka naman siguro? Wala rin? Bakit ka ba kasi nag-computer course, mag-shift ka na nga.

Mahirap nga namang matuto kung ang estudyante ay 40-50 students sa isang klase at ang computer nyo ay sampu lang, di pa gumagana lahat. Matindi nyan, namamatay pa ang kuryente kapag binuksan ng magkasabay ang dalawang comlab, ang galing auto-shutdown, sa 4th floor lang meron niyan, CCS nga e, advanced technology, wala pang nakakaisip niyan sa ibang school. Ang ending, programming na lang sa papel, bahala ka na umisip kung ano yung error ng program mo, i-run mo sa utak mo, para-paraan na lang.

Kung puwede nga lang mag-install kahit pang-debug lang sa utak, puwede na ring patusin. May space pa ba diyan sa utak mo? Baka mag-overload ‘wag na lang. Anong huwag? Lagyan mo naman, wala ngang laman e!

Ano na ngayon? Lumalabas ba na school talaga ang nagkulang? Sila nga ba ang pupuno sa isang guhit na pinagtatalunan ni boy blogero at manong de kotse.

E pano kung sila nga? May magagawa ka ba? May kaya bang gawin? Meron ka bang balak gawin? Mapaninindigan mo ba ang mga binabalak mo? Ano naman ang mapapala mo kung makikialam ka? Tatalino ka ba? Ituturing ka bang bayani para ilagay ang mukha mo sa benteng bilog? O hanggang puna ka na lang din tulad ni boy punas.

Marami ang mapang-puna ngunit kung iyong hihingan ng suhestiyon ay wala namang maibigay o kung iyong patutulungin ay wala namang balls para mag-dribble all the way, palibhasa puro dunk ang alam. Ang totoo wala naman talagang perpekto sa lahat ng bagay. Lahat naman talaga ay may kakulangan.

Nasa sa atin na ‘yon kung pano natin pupunan ang mga pagkukulang at ibibigay ang ating buong kakayanan para kahit papaano ay maisa-ayos ang dapat. Sabi nga, hindi dapat tayo maging parte ng problema, kundi ng isang solusyon na magpapaunlad sa ating nasa mga paligid.

Lahat ay de-kilo, lahat ay dapat timbangin, Ngunit hindi ito dapat maging pamantayan ng lahat ng mga nasa pamantasan para sa kanilang ikikilos. Matuto tayong magpasalamat sa kung anung meron at mag-isip ng paraan kung paano magagamit ng lubusan ang lahat ng kagamitan para sa ikabubuti ng lahat. Ang aking payo para sa ating pang-araw araw na pamumuhay ay huwag kang papaapekto sa iyong mga desisyon nang dahil sa isang guhit na kulang. Dahil ang isang guhit na ‘yan ang laging magpapa-alala sa atin na tayo ay meron pang dapat matutunan sa buhay. ANG MAMUHAY NG PATAS.